Okuwa okuwaayo amazzi g'obusajja

Okuwaayo amazzi g’obusajja kye ki?

Okuwaayo amazzi g’obusajja kwe kuwaayo amazzi g’obusajja eri abantu abalala abagatagira. Kino kikolebwa ng’omusajja akozesa enkola ey’enjawulo okuwaayo amazzi ge ag’obusajja mu ddwaliro oba mu kifo eky’enjawulo ekikola ku by’okuzaala. Amazzi g’obusajja gano gasobola okukozesebwa okuyamba abakyala abatalina baami oba amaka agatalina baana okufuna abaana. Okuwaayo amazzi g’obusajja kiyamba nnyo abantu bangi okufuna omukisa ogw’okuba n’abaana abatalina ngeri ndala ya kufuna baana.

Ani asobola okuwaayo amazzi g’obusajja?

Abasajja abasobola okuwaayo amazzi g’obusajja balina okuba nga baweza emyaka 18 okutuuka ku 40. Balina okuba nga balamu bulungi era nga tebalinaako bulwadde bwonna obuyinza okuyisa mu mazzi g’obusajja. Abasajja abawayo amazzi g’obusajja balina okukeberwako ennyo okukakasa nti tebalinaako bulwadde bwonna obuyinza okuyisa mu mazzi g’obusajja. Era balina okuba nga basobola okuwaayo amazzi g’obusajja emirundi mingi mu bbanga ly’emyezi mitono.

Engeri y’okuwaayo amazzi g’obusajja

Okuwaayo amazzi g’obusajja kikola mu ngeri eno:

1. Omusajja ayagala okuwaayo amazzi g’obusajja alina okusooka okukeberwako ennyo mu ddwaliro.

2. Bw’abasanga ng’alamu bulungi era ng’asobola okuwaayo amazzi g’obusajja, bamuwa ebintu by’okukozesa okuwaayo amazzi g’obusajja.

3. Omusajja awaayo amazzi g’obusajja mu kifo eky’enjawulo ekikola ku by’okuzaala.

4. Amazzi g’obusajja gakeberwako okukakasa nti gasobola okukozesebwa.

5. Amazzi g’obusajja gaterekebwa mu ngeri ey’enjawulo okutuusa nga gakozesebwa.

Ebirungi eby’okuwaayo amazzi g’obusajja

Okuwaayo amazzi g’obusajja kirina ebirungi bingi:

1. Kiyamba abantu abatalina ngeri ndala ya kufuna baana okufuna abaana.

2. Kiyamba okuziyiza endwadde eziyinza okuyisa mu mazzi g’obusajja.

3. Kiyamba okutumbula eby’obulamu mu nsi.

4. Kiyamba okukuuma amazzi g’obusajja agalungi ku lw’omulembe ogujja.

Ebizibu ebiyinza okubaawo mu kuwaayo amazzi g’obusajja

Wadde nga okuwaayo amazzi g’obusajja kirungi nnyo, waliwo ebizibu ebimu ebiyinza okubaawo:

1. Abantu abamu bayinza obutakkiriza nsonga za by’obuwangwa oba eddiini zaabwe.

2. Waliwo abantu abayinza okuwulira obuswavu oba okweraliikirira ku nsonga y’okuwaayo amazzi g’obusajja.

3. Waliwo okutya nti abaana abazaalibwa ng’okozeseddwa amazzi g’obusajja agaweebwayo bayinza okwagala okumanya abazadde baabwe ab’amazima.

4. Waliwo okutya nti amazzi g’obusajja gayinza okukozesebwa mu ngeri etali ntuufu.

Ebintu ebikulu by’olina okumanya ku kuwaayo amazzi g’obusajja

Wano waliwo ebintu ebikulu by’olina okumanya ku kuwaayo amazzi g’obusajja:

1. Okuwaayo amazzi g’obusajja kikola mu nkola ey’ekyama. Abawayo amazzi g’obusajja tebamanyikira ddala eri abantu abakozesa amazzi g’obusajja gaabwe.

2. Okuwaayo amazzi g’obusajja tekitegeeza nti oli kitaawe w’omwana azaalibwa ng’okozeseddwa amazzi g’obusajja go. Teweeralikirira ku nsonga eno.

3. Okuwaayo amazzi g’obusajja tekikosa busobozi bwo okufuna abaana mu biseera eby’omu maaso.

4. Okuwaayo amazzi g’obusajja kisobola okukuwa empeera y’ensimbi, naye kino kya njawulo okusinziira ku kifo ky’owaayira amazzi g’obusajja.

Okuwaayo amazzi g’obusajja kye kimu ku bintu ebikulu ennyo mu by’obulamu bw’abantu. Kiyamba abantu bangi okufuna omukisa ogw’okuba n’abaana abatalina ngeri ndala ya kufuna baana. Wadde nga waliwo ebizibu ebimu ebiyinza okubaawo, ebirungi by’okuwaayo amazzi g’obusajja biwera nnyo. Bw’oba oyagala okuwaayo amazzi g’obusajja, kikulu nnyo okwogera n’abasawo abakugu ku nsonga eno okusobola okufuna okuluŋŋamizibwa okusingira ddala.

Ekitegeeza ku by’obulamu:

Ekiwandiiko kino kya kuyiga bukuyiga era tekiteekeddwa kutwala ng’amagezi ga by’obulamu. Tusaba weebaze omusawo omukugu ow’obulamu okusobola okufuna okuluŋŋamizibwa n’obujjanjabi obukwata ku ggwe.